[11.X.2013] Kwestia Fluffu...

Lubię pisać teksty z wyprzedzeniem tak, by zawsze mieć coś na zapas, na weekend czy na inny losowy dzień, w który to mi się zwyczajnie nie chce – bo aura zła, bo choroba toczy, bo głowa boli, bo w zupie była zasłona… Zawsze znajdzie się jakaś wymówka, prawda? Wczoraj nie wrzuciłem tekstu z prostej irytacji; Miała być recenzja modeli warcasterów do Convergence of Cyriss, ale przy próbie otwarcia kropelki ta eksplodowała z drugiej strony – jeżeli ktoś wie, ile tortur trzeba przeboleć, by pozbyć się z siebie kleju cyjanoakrylowego, ten łączy się ze mną niczym prezydent Komorowski w ‘bulu i nadzieji’. No cóż, tak czy siak nie zakładałem nigdy codziennej publikacji, bo to niewykonalne przy głównie jednoosobowym składzie redakcyjnym… Dziś chciałbym pokrótce poruszyć temat, który pali moje wnętrzności już od jakiegoś czasu, który bogatą żółcią zatruwa mój umysł. Porozmawiajmy zatem of fluffie – czym jest, po co jest i dlaczego traktowany jest trochę jak nieznośny daleki wujek, którego każdy lubi wtedy, kiedy przynosi kasę, ale poza tymi momentami stara się nie pamiętać o jego istnieniu.

Fluff (ang. Puch, meszek) – wiele gier planszowych oraz komputerowych dostarcza swój własny, fikcyjny świat lub też opierają się i są definiowane przez inne media, jak literatura lub film. Fluff, w kontekście literackiej fikcji używanej w grach, odnosi się do informacji na temat świata i tworzy kontekst dla danej gry. Z definicji fluff nie jest częścią zasad gry. Fluff nie ma wpływu na rozgrywkę i z technicznego punktu widzenia może być zignorowany przez graczy bez wpływu na rozgrywkę czy rządzone nią zasady.

Źródło: Wikipedia Angielska, tłumaczenie własne

Tak pi razy oko wygląda definicja i w sumie tym właśnie jest ów mistyczny fluff – poza, oczywiście, bycie piankową, słodką masą popularną w USA czy też czynnością wykonywaną przez, ekhem, wysokiej klasy specjalistę w produkcji filmów porno. Więc w czym tkwi mój ‘fluffowy problem’? W tym, że podejście wielu graczy do tego aspektu gry jest albo przepełnione hipokryzją albo w najlepszym wypadku – totalnie wybiórcze, traktując tło historyczne gry niczym szwedzki stół, wybierając smakujące im elementy, odrzucając to, co nie pasuje a co gorsza, nie zgadzając się nawet na bycie fair wobec fluffu przez cały czas obcowania z grą. Ale powolutku, zanim wyjaśnię na przykładach, co mnie boli i trawi, podejdę do tematu obiektywnie…

Czemu Fluff jest ważny acz nie kluczowy?

Widzicie, fluff tworzy kontekst. Fluff to nie po prostu na siłę dopchany koloryt do mechaniki (*przynajmniej w przypadku gier figurkowych – bo w planszowych Eurograch ów ‘setting’ często nie ma w sumie żadnych walorów i powstaje głównie po to, by móc jakoś zilustrować elementy gry*), bo gdyby tak było, to zamiast modeli gralibyśmy płaskimi sztonami a zamiast podzielonych armii o własnym wzornictwie i atmosferze, mielibyśmy po prostu sztony różnych kolorów o innych matematycznych parametrach, w których korzystalibyśmy w grze. Fluff, jak sama definicja wskazuje, tworzy kontekst – a w grze bitewnej, która jest tak naprawdę synem z nieprawego łoża gier fabularnych, świat jest przeważnie dużo ważniejszy, bo determinuje wizualizacje głównego elementu gry – figurek właśnie! Oczywiście ktoś, kto uważa, że najpierw rzeźbi się modele a potem dopisuje fluff nie ma zielonego pojęcia jak proces developerski w takim przypadku działa, bo jest właśnie na odwrót, i to dzięki opisom jednostek, świata, uniwersum widzimy to, co widzimy… Marines wyglądają tak a nie inaczej. Po prostu określa to, co widzimy w znacznie większym stopniu, niż niektórzy zakładają.

Taka oczywistość jak odpowiadanie w dużym, ba, decydującym stopniu za wygląd i atmosferę systemu to tylko jeden z elementów, na które fluff wpływa pośrednio – bo w dużym stopniu opowiada nam również jak dane jednostki działają, jak funkcjonuje armia, jak to wszystko śmiga. Oczywiście, tutaj już mechanika i opis wymiennie się uzupełniają… Powiedzmy, studio pragnie stworzyć jednostkę pancerną Tau do walki na z pancernymi pojazdami wroga. Rzucają taki pomysł na przemiał, powstaje pancerz XV88 ‘Broadside’ – zasady naturalnie są komponowane tak, by w danej roli model w czasie gry mógł się spełnić, ale to czytając fluff dostajemy opis funkcjonowania, skąd pochodzi, jak powstał… Fluff ponownie pełni rolę doku, osadza jednostkę w realiach i pozwala nam łatwiej zrozumieć jej funkcję.

Czemu więc fluff nie jest kluczowy? Cóż, z tej prostej przyczyny, że z czysto technicznego punktu widzenia… Nic nie wnosi do samej rozgrywki patrząc pod kątem funkcjonowania mechaniki. Gracz tak czy owak oceni wartość bojową wybranego modeli na podstawie przypisanych mu zasad i statystyk, nie bacząc często na takie drobnostki jak fluff czy nawet w wielu przypadkach – na sam wygląd figurki. Po prostu jest dla niego elementem pozbawionym znaczenia, kiedy tworzy rozpiskę, kiedy planuje stworzenie armii, której nadrzędnym celem jest optymalizacja, synergia i skuteczność działania.

Problem fluffu, czyli co mnie gryzie?

Widzicie, ważne i kluczowe jest to, że w ostatecznym rozrachunku fluff to nic innego jak uzupełnienie zabawy i w sumie nikt nie powinien spinać się o to, jakie kolory czy sztandary noszą plastikowe ludziki. W końcu jeżeli posiadasz swoje plastikowe armie, to są one w pełni twoje, i jeżeli życzysz je sobie pomalować w kolory rodem z serii Hello Kitty, nikt nie ma prawa próbować Cię powstrzymać albo wciskać, że to jest złe. Tutaj od razu chciałbym zaznaczyć, mam szacunek dla gamistów czy malarzy, dla których świat przedstawiony jest bardziej saszetką keczupu do frytek – mogą dodać, ale nie muszą jak nie mają smaka, bo i tak to ich nie interesuje, bo liczy się zabawa albo artystyczna wizja.

Słowem, jeżeli ktoś mi w twarz powie, że ma gdzieś jaki symbol nosi klan Raukaan na naramiennikach i on będzie malował tak albo inaczej, jeżeli ktoś mi rzuci, że nic go nie obchodzi to, że nowy zakon marines nie powinien mieć terminatorek czy drednotów, bo lubi nimi grać i ma to gdzieś, to poklepie po plecach i bowiem – „I o to chodzi, baw się dobrze”. Problem pojawia się wtedy, kiedy do tych ‘przekonań’ włamuje się hipokryzja. Co przez to rozumiem? Właśnie traktowanie Fluffu jako szwedzkiego stołu, dobieranie różnych „smakołyków” tak, by stworzyć danie z piekła… Jak zakon Imperialnych Pięściowilków Krwawych Eldarów, który będzie mógł grać według uznania prowadzącego jako prawie wszystko (*korzystając z modeli orków*) – i ów ktoś jeszcze kombinuje, jak to jakoś sensownie wyjaśnić w świecie przedstawionym. Od razu mówię, drogi czytleniku, jeżeli sam należysz do tej grupy fanatyków – odpuść, bądź szczerzy i po prostu powiedz, że ruchasz setting w kakało i po prostu chcesz PG’ować stąd do świtu. Nikt się nie obrazi, a szczerość się ceni!

To są jednak najbardziej ekstremalne przypadki, bo jedną najbardziej powszechnych hipokryzji – szczególnie jeżeli chodzi o Wojenne Młoty, choć po części dotyczy innych systemów – jest zafałszowana argumentacja. Kiedy wertuje się fora i regularnie mielone tematy z kategorii „Czemu gracie w Warhammery” to raczej rzadko napotykam argumenty mówiące o tym, że ktoś ceni sobie świetny balans, dobrą mechanikę, wsparcie wydawcy… Wszyscy wiemy jak jest. Kiedy temat się piłuje a obraz się wyostrza, złotym i często rzucanym argumentem jest „bo to jest Warhammer”. Ja rozumiem, że jest to zwrot bardzo otwarty, szeroki w zakresie… Można w to zdanie wiele rzeczy włożyć! Może chodzi komuś o skalę? O popularność i wszędobylskość? Może chodzi o kwestię przyzwyczajenia?

A może chodzi o to, że kochacie ów barokowy, przerośnięty świat, przepełniony wyolbrzymieniami i niemal komediową groteską, przelewający się atmosferą ‘hero fantasy’ pomimo rzekomego settingu SF? Może doceniane wzornictwo, gdzie wszystko jest większe i po prostu ‘bardziej’ niż gdziekolwiek indziej? Może klimat waszej wybranej frakcji przemawia wam do serca i umysłu, kochacie krzyczeć ‘Waaagh!’ przy stole, kiedy wasze zielonoskóre hordy zalewają wrogie linie albo raduje was dalekosiężna siła rażenia Tau? Zapytajcie sami siebie właśnie teraz… Dlaczego wybraliście taką a nie inną armię? Proszę, podajcie odpowiedź… Modele się podobały? Historie? Postaci? Wzory? Słowem, przyciągnął was Fluff, prawda? Mnie, mogę śmiało powiedzieć, z całą pewnością – kocham ów klimaty, uwielbiam ten spaczony świat i jego przegiętych bohaterów, karykaturalnych i pompatycznych. Uwielbiam różne kolory i smaki, jakie ów bogaty setting oferuje.

I jeżeli wy też, to czemu najpierw wybieracie swoją armię i malujecie ją ‘pod klimacik’ by potem doprowadzać do bastardyzacji? Bo wyszedł nowy kodeks. Bo jednostka ‘A’ jest przegięta ‘B’ już niestety obsysa? Bo może nowe rozpiski zerżnięte z sieci od ludzi, którzy wygrywają duże turnieje zmuszają mnie do grania na czterech smokozordach chaosu? Tu mnie boli, mili Państwo, to jest rzecz, która totalnie odpycha mnie od ‘gamingowego’ aspektu hobby prowadzonego przez GW (*choć będę sprawiedliwy – w Warmahordes też są oklepane listy, sprawdzone i turlane przez masę graczy…*) – to, że gra siłą zabija kreatywność. To, że widzi się armie klonów – oczywiście, niektóre frakcje są mniej lub bardziej elastyczne, ale są przykłady wręcz zatrważające, jak chociażby właśnie Kosmiczni Marines Chaosu, gdzie ile armii bym nie oglądał, czuję się jak w fabryce klonów…

A potem Ci sami ludzie, co wybrali swoją armię dla jej klimatu i atmosfery zaczynają bąkać, że ten ich nie interesuje, że wchodzi w paradę, że klimatyczna armia ssie, pora na cztery smokozordy a o jednostkach kultów bogów chaosu należy zapomnieć… Albo czego ja się czepiam? CO z tego, że marines pomalowani na Ultramarines, od teraz są to Kosmiczne Wilki. O, nie, czekaj, nowy kodeks Dark Angels bardziej mi się podoba – spoko, to są Ultrasi, ale walczący na doktrynach Mrocznych Aniołów! I co się tak dziwnie patrzysz? Nie wiedziałeś o tym, że powstał zakon, który wygląda jak Ultramarines, ale są zakonem sukcesywnym Mrocznych, nie, nazywają się, ugh… Niebieskie Ultranioły! – Wbrew pozorom, nie zmyślam, doświadczyłem podobnych sytuacji na żywo.

No, to tyle lekkiej tyrady – musicie wybaczyć, że taki w sumie jęczący wpis, ale było nie było, jest to blog! A na blogu osobiste wylewy autora też się zdarzają… Ostetecznie chodzi mi tylko o jedno; Albo traktujmy fluff z jako takim szacunkiem, albo nie udawajmy, że ma on na nas jakikolwiek wpływ, bo jesteśmy gamistami z natury i chodzi tylko o statytyki ;)

Przy okazji…

Cóż, jak już mielę temat fluffu, to wstyd by było nie wspomnieć o szlachetnej inicjatywie zapoczątkowanej przez użyszkodnika Lastiego na łamach forum Gloria Victis – Polskie Lexicanum, nazwa wstępna projektu: Librarius. Popieram wszelkie takie akcje, sam zdecydowałem dołożyć swoją cegiełkę i w wolnych chwilach podrzucam kolejne zdania do Tau i tematów związanych… Wam również polecam kontrybucję, bo wszelka pomoc potrzebna i entuzjazm również, by projekt ten rzeczywiście mógł rozkwitnąć i stać się pełnoprawną fontanną wiedzy o uniwersum Warhammera 40k w języku rodzimym! Jeżeli wiec macie kilka minut i znacie swój temat, nie krępujcie się, rejestrujcie i piszcie! Im nas więcej, tym szybciej ów baza danych zapełni się sensownymi informacjami.